(Cophieumanh.com) – Chúng ta thường nghe các chuyên gia trong lĩnh vực đầu tư chứng khoán khuyên rằng nên đa dạng hóa danh mục đầu tư hay nói hình ảnh hơn là “không để trứng vào một giỏ”. Điều này đúng và thực sự quan trọng trong việc quản trị rủi ro. Tuy nhiên đa dạng hóa đến mức nào để đảm bảo giảm thiểu rủi ro trong đầu tư đồng thời mang lại lợi nhuận kỳ vọng thì không phải ai cũng biết.
Thế nào là đa dạng hóa danh mục đầu tư ?
Đa dạng hóa danh mục đầu tư có thể hiểu một cách đơn giản là không đầu tư tập trung vào một cổ phiếu hoặc một nhóm cổ phiếu cùng ngành hoặc cùng vào một loại tài sản (như cổ phiếu, vàng hay bất động sản) nhằm giảm thiểu rủi ro do biến động của một cổ phiếu, một nhóm cổ phiếu, hoặc một loại tài sản nào đó mang lại.
Tất nhiên ở chiều ngược lại, việc đa dạng hóa danh mục đầu tư cũng sẽ làm giảm lợi nhuận kỳ vọng.
Nhưng với châm ngôn “không để mất tiền” thì đa dạng hóa danh mục đầu tư là việc làm cần thiết và quan trọng hơn trong hoạt động đầu tư.
Các Quỹ đầu tư được thành lập đều có xu hướng đa dạng hóa danh mục đầu tư, hoặc là vào nhiều mã chứng khoán khác nhau (các quỹ chỉ số ETF chứng khoán) hoặc các quỹ đầu tư cân bằng (bao gồm cả trái phiếu trong danh mục đầu tư)…
Xem thêm: 5 cách chơi chứng khoán phổ biến nhất hiện nay
Việc đa dạng hóa danh mục đầu tư giúp làm giảm thiểu các rủi ro đơn lẻ nhưng không thể tránh được những rủi ro hệ thống (có ảnh hưởng gần như tới hầu hết các cổ phiếu)
Đa dạng hóa đến mức nào là tốt nhất ?
Các nghiên cứu đã chỉ ra việc đa dạng hóa danh mục đầu tư có thể làm giảm thiểu những rủi ro riêng lẻ của các cổ phiếu trong danh mục.
Tuy nhiên hiệu quả đạt được của việc đa dạng hóa sẽ giảm dần cùng với số lượng các cổ phiếu trong danh mục.
Những nghiên cứu của Edwin J. Elton và Martin J. Gruber trong cuốn sách “Modern Portfolio Theory and Investment Analysis” đã đưa ra biểu đồ biểu diễn độ lệch chuẩn (đo lường rủi ro) cùng với số lượng các cổ phiếu trong danh mục.
Có thể nhận thấy rủi ro danh mục đầu tư sẽ giảm xuống khi tăng số lượng cổ phiếu từ 1 cổ phiếu đến 20 cổ phiếu, mức độ rủi ro giảm từ 49.2% xuống còn 20%. Trong khi nếu gia tăng số lượng cổ phiếu từ 20 lên đến 200 cổ phiếu thì mức độ rủi ro chỉ giảm thêm 0.8%.
Hay nói cách khác, việc đa dạng hóa danh mục đầu tư vượt lên trên 20 cổ phiếu trong danh mục sẽ không còn tác dụng đáng kể đối với việc giảm thiểu rủi ro đơn lẻ của từng cổ phiếu.
Khi đó danh mục đầu tư gần như sẽ có rủi ro tương đương với thị trường chung.
Sự nguy hiểm của việc đa dạng hóa danh mục đầu tư quá mức
Đa dạng hóa quá mức (sở hữu trên 20 mã chứng khoán trong danh mục) không những không mang lại sự giảm thiểu đáng kể nào về rủi ro trong đầu tư thậm chí còn nguy hiểm hơn đó là khiến hoạt động đầu tư trở nên kém hiệu quả.
Hiệu quả đầu tư giảm còn bởi việc quản lý danh mục đầu tư với số lượng cổ phiếu quá lớn trở thành một gánh nặng.
Warren Buffett có nói rằng, “đa dạng hóa là việc làm của những người không hiểu biết”. Nếu bạn đa dạng hóa danh mục đầu tư quá mức, bạn có thể không mất nhiều, nhưng cũng sẽ không được nhiều.
Thực tế đầu tư cho thấy xu hướng đa dạng hóa danh mục đầu tư đến 20 mã chứng khoán hoặc hơn thường chỉ xuất hiện ở những quỹ đầu tư, hay các tổ chức đầu tư với quy mô vốn lớn.
Ngược lại, nhà đầu tư với quy mô vốn nhỏ thường có xu hướng tìm cách giảm số lượng các mã chứng khoán trong danh mục để thuận lợi cho việc quản lý danh mục và tối ưu hóa lợi nhuận.
Còn với bạn, bạn đang đa dạng hóa danh mục đầu tư ở mức nào ?
